GESCHIEDENIS

DE TRUT

De niet-commerciële queer discotheek De Trut is eind 1985 begonnen in het destijds gekraakte Tetterodecomplex in Amsterdam.

DE TRUT 1985-2025

De Trut is een legendarische, niet commerciële queer-club in Amsterdam die al decennialang een belangrijke rol speelt in de LHBTQIA+-scene van de stad. De club is vooral bekend om zijn unieke sfeer, anti-commerciële houding, en het feit dat het uitsluitend wordt gerund door vrijwilligers.

TETTERODE GEKRAAKT

Op 17 oktober 1981 word het leegstaande Tetterodecomplex aan de Bilderdijkstraat in Amsterdam gekraakt. De voormalige lettergieterij en fabriek voor drukkerijmachines, waar vanaf 1903 honderden Amsterdammers hadden gewerkt, staat dan op de nominatie om gesloopt te worden. Het zwaar verwaarloosde complex van drie hoge gebouwen beslaat de breedte van een compleet huizenblok.

Er werd een convenant gesloten met de eigenaar van het pand op basis waarvan de krakers mochten blijven, mits zij de binnenkant van het complex zouden opknappen. Onder de naam De Rode Tetter groeide het gebouw in de jaren tachtig en negentig uit tot een gemeenschap van enkele honderden mensen.

Niet lang nadat de krakers er zijn ingetrokken onstaat de krakersdisco Flux in de kelder waar vroeger het lettermagazijn was. 

Tetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut AmsterdanTetterode De Trut Amsterdan

POTTEN- & FLIKKERSTRIJD

De initiatiefnemers van De Trut waren in het begin van de jaren tachtig allemaal op de een of andere wijze betrokken bij de potten- en flikkerstrijd en waren of voelden zich daarnaast ook een onderdeel van de krakerscene. En alhoewel de Flux een krakersdisco was waren ook veel potten en flikkers vaste bezoekers. Het gemis van een eigen plek werd voor deze groep queers in de Flux steeds duidelijker, men wilde een eigen veilige plek hebben om als pot en flikker samen te kunnen dansen en zichzelf te zijn in een omgeving waar een potten en flikkercultuur doorslaggevend is. De vrijwilligers van de Flux stonden positief tegenover de ideeën voor zo'n plek en stelden de ruimte en het inventaris van de Flux ter beschikking voor het nieuwe initiatief. 

Op 8 december 1985 was de eerste Trutavond een feit. Na enige tijd is de Flux opgehouden te bestaan en is alleen De Trut als een niet commercieel feest doorgegaan. Het concept van De Trut was (en is nog steeds) anders dan de gangbare clubs: lage entreeprijs, betaalbare drankjes, en een expliciete afkeer van commercie en exclusiviteit. De club werd een plek waar iedereen zich welkom kon voelen, zonder discriminatie of druk om te consumeren.

VRIJWILLIG & NIET COMMERCIEEL

Vanaf het begin is De Trut, gevestigd in een kelder aan de Bilderdijkstraat in Amsterdam-West, een niet-commerciële, horizontale vereniging, die volledig door vrijwilligers wordt gerund. De opbrengsten van de feesten gaan niet naar winst, maar worden gebruikt om LHBTQI+ initiatieven en activistische projecten te ondersteunen. Dit versterkte de reputatie van De Trut als een plek met een hart voor de gemeenschap.

De huisregels bepaalden niet alleen dat er geen foto's en video-opnamen gemaakt mogen worden (ter bescherming van mensen die nog niet uit de kast zijn), maar vanaf de opkomst van de mobiele telefoon ook dat er geen gebruik gemaakt mag worden van die 'mobieltjes'. Het daarmee bellen, versturen van sms-berichten en gebruikmaken van sociale media zou ten koste gaan van de gezelligheid, veilgheid en privacy van de bezoekers.

Omdat De Trut in de eerste plaats bedoeld is voor mensen die zich queer (LHBTQIA+) noemen, is ten onrechte het beeld ontstaan dat hetero's er niet in zouden mogen. Zij mogen naar binnen, mits zij daar geen "hinderlijk heteroseksueel gedrag" vertonen. De veiligheid en privacy van de queer bezoekers staat altijd voorop.


INTERVIEW MET JACQUES WIJNEN, ÉÉN VAN DE OPRICHTERS VAN DE TRUT IN L'HBTQ MAGAZINE 2015



LEES INTERVIEW

mm

RAUW RANDJE

De Trut heeft een cruciale rol gespeeld in de Amsterdamse en Nederlandse LHBTQIA+ gemeenschap. Het was en is een veilige haven in een tijd waarin acceptatie nog lang niet vanzelfsprekend was en is grotendeels bekend geworden door mond-tot-mondreclame. Het strikte deurbeleid – waarbij niet iedereen zomaar naar binnen kan – zorgde ervoor dat de sfeer beschermd bleef en mensen zich veilig voelden.  De unieke sfeer, de muziek en het gevoel van saamhorigheid zorgden ervoor dat het feest op de zondagavond snel populair werd.

De Trut staat bekend om haar alternatieve en underground sfeer. Het is geen doorsnee discotheek, maar een plek met een rauw randje en een sterke doe-het-zelfmentaliteit, waar iedereen uit de LHBTQI+ gemeenschap welkom is, ongeacht gender, afkomst of achtergrond.

In 2009 ontstond enige commotie toen De Trut liet aankondigen dat de zaak door de weinig populaire horecamagnaat Sjoerd Kooistra zou worden omgebouwd tot een commerciële club, de 'CELLAR'. Achteraf bleek dit een zorgvuldig geregisseerde stunt te zijn geweest om een nieuwe generatie bezoekers duidelijk te maken waar De Trut precies voor staat, namelijk een door vrijwilligers gerunde queer discotheek, waarbij de winst naar goede doelen gaat.

2008 TRUT WINT GOUDEN KABOUTER2008 TRUT WINT GOUDEN KABOUTER2008 TRUT WINT GOUDEN KABOUTER2009 TRUT WORDT (NIET) THE CELLAR2010 TRUT KRIJGT ROZE LIEVERDJE2010 TRUT KRIJGT ROZE LIEVERDJE2010 TRUTBOOT TIJDENS GAY PRIDE 'incidentje'2010 PROTEST TEGEN HOMOGEWELD2011 TRUT GEEFT € 25.000 AAN HRW2011 MUURTEKST IN DE TRUT2012 1 APRIL GRAP MET TRUTPAS2015 TRUT 30 JAAR2017 TRUT(TEN) OP MILKSHAKE2017 TRUT(TEN) OP MILKSHAKE

mmONTMOETINGSPLAATS

De Trut is meer dan een “discotheek”; het is een culturele en maatschappelijke instelling die al 40 jaar een belangrijke plek inneemt binnen de queer-gemeenschap in Amsterdam. Ze heeft door de jaren heen haar unieke karakter behouden en blijft een belangrijke ontmoetingsplaats voor mensen die op zoek zijn naar een alternatieve en inclusieve uitgaansgelegenheid.

Inmiddels hebben alle gebouwen (en sommige Trutvrijwilligers) van woonwerkpand Tetterode de status van rijksmonument. En op de website van Dave Carr Smith vind je (echt) heel veel informatie en foto's van het Tetterodecomplex.

TRUTCANON

1985 Eerste Trutzondagavond 8 december '85

1995 De Trut bestaat 10 jaar: MYSTERIA feest

1996 Ingrijpende verbouwing, o.a. vernieuwd en op een andere plek: de bar,  de toiletten, het DJ meubel.

2001 Trut Fashion Award

2004 Trut Awards

2005 De Trut bestaat 20 jaar, feest in CLUB 8

2008 De Trut wint de Gouden Kabouter voor 'de rij met de langste wachttijd'.

2009 De eerste Modderdag op moederdag 10 mei

2009 De Trut wordt (niet) de CELLAR maar blijft vrijwillig en niet commercieel

2009 Rookverbod in de horeca, de Trut krijgt een 'rookruimte' (de Cellar)

2010 De Trut wint het Roze Lieverdje, de homo-emancipatieprijs van GroenLinks in Amsterdam.

2011 De Trut viert haar 25-jarig bestaan met een groot jubileumfeest in het COC-gebouw aan de  Rozenstraat en met een donatie van 25.000,- euro aan de LHBTQI+ divisie van Human Rights Watch.

2012 Trut Awards

2012 Trutpas, 1 april stunt met 'klantenkaart'

2012 Het hoogste bedrag aan subsidies ooit in één jaar toegekend (tot nu toe): € 65.000

2015 Grote technische, electrische renovatie en nieuw DMX LED Systeem in juli

2015 De Trut bestaat 30 jaar en viert dat met een jubileumweekend op 12 en 13 december en de documentaire 'De Trut wordt 30'

2017 De Trut op Milkshake, 29 juli

2018 De Trut op locatie in VRANKRIJK, 8 april

2019 De 300e TrutPost verschijnt op 31 maart

2019 NO HATE, JUST SKATE op het Skatepark Noord, 16 november

2019 Voor het eerst 'pinnen' in de Trut, 17 november

2020 CORONA maatregelen, veilige 'cafe' avonden en Trut TV streams

2020 Op 8 december bestaat de Trut 35 jaar. Zonder feest vanwege de corona lockdown, maar wel start de online campagne inzameling voor Poolse LHBTQI+ organisaties

2021 Doel online inzameling bereikt. Totaal, met aanvulling van het Trutfonds: € 15.000 verdeeld over 4 Poolse LHBTQI+ organisaties

2025 Start van '40 jaar De Trut' met o.a. expostie, film, Trut Award, thema- en eindfeesten en meer

2025 De 600e TrutPost verschijnt op 14 februari

Deze selectie is arbitrair en staat open voor aanvullingen.

NOG MEER GESCHIEDENIS VIND JE IN HET ARCHIEF VAN DE TRUTPOST, MEER DAN 600 TRUTPOSTEN VANAF 2012.



ARCHIEF TRUTPOST